Mới đây tôi có đọc được một bài báo với tựa đề “Nên đu đi du học hay xuất khẩu lao động Nhật Bản?”, bài báo này đã đặt ra một câu hỏi mà rất nhiều bạn trẻ đang quan tâm và cân nhắc trong việc lựa chọn hướng đi cho tương lai bản thân.
Tuy nhiên chính việc tồn tại câu hỏi và sự cân nhắc này đã phần nào phản ánh một thực trạng xã hội không mấy tốt đẹp, không toàn là màu hồng như các bạn từng nghĩ, trong bài viết này tôi cũng sẽ phản ánh ít nhiều cũng như gửi thông điệp đến những bạn trẻ muốn sang Nhật lập nghiệp.
1. Đừng đánh đồng giữa việc đi du học và việc xuất khẩu lao động.
Có khá nhiều câu hỏi được các bạn trẻ đặt ra như mình nên sang Nhật theo diện du học hay diện thực tập sinh? Đi du học vừa học vừa làm có thể kiếm thu nhập được bao nhiêu? Nếu bạn xác định đi du học để học tập nâng cao kiến thức thuần túy thì đây là một câu hỏi rất lạ, bởi xác định bỏ tiền đi học thì bạn đã đầu tư cho bản thân mình để học, còn đi xuất khẩu lao động là đi làm việc. Hai sự lựa chọn này hầu như chẳng có sự liên quan nào đến nhau.
Tuy nhiên, thực tế khoảng 5 năm gần đây, khi quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản có những bước tiến tích cực, đi kèm với đo nhu cầu tuyển dụng, tiếp nhận lao động Việt Nam của chính phủ Nhật tăng cao nhằm bù đắp lượng lao động thiếu hụt trong nước thì lúc này bắt đầu xuất hiện dịch vụ “xuất khẩu lao động mới- hay du học kiểu mới” tại Việt Nam.
Trước đây, hình thức tu nghiệp sinh đòi hỏi nhiều thủ tục xét duyệt thì lao động mới được sang Nhật trong 3 năm rồi bắt buộc phải về nước. Tuy nhiên hiện nay, có không ít bạn trẻ lựa chọn dịch vụ “xuất khẩu lao động mới” đi Nhật dưới dạng du học sinh nhưng thực tế khi sang Nhật rồi cắm đầu, cắm cổ vào làm thêm với mục đích chủ yếu là kiếm tiền.
Vì thế cũng có không ít bạn trẻ có thu nhập như đi lao động và có khi còn có thu nhập nhiều hơn tu nghiệp sinh. Bởi vậy, nhiều người muốn sang Nhật kiếm tiền, mới có sự phân vân như ở trên.
2. Cuộc sống của những du học sinh sang Nhật lao động
Luật pháp Nhật Bản quy định, du học sinh không được phép làm thêm quá 28 tiếng một tuần. Tuy nhien rất nhiều bạn vẫn làm việc quá số thời gian cho phép, có không ít bạn làm thâu đêm, ngày thì ngủ trong lớp học tiếng Nhật, hoặc bỏ học để ngủ lấy sức để dùng thời gian còn lại làm việc.
Sinh viên sang Nhật không được làm quá 28 tiếng 1 tuần
Nhiều bạn tâm sự với tôi rằng, có ngày em làm tới 20 tiếng, mỗi tiếng là 800 yên như vậy một ngày sẽ được 16,000 yen, 1 tháng tính ra thu nhập được khoảng 60-70 triệu VND. Một thu nhập đáng kể từ việc làm thêm.
Nhưng cần lưu ý rằng, không phải ai cũng có thể kiếm được mức thu nhập trên, mà còn phải dựa vào may mắn. May mắn kiếm được công việc làm thêm thâu đêm, suốt sáng, may mắn không bị trường quản lý chặt và may mắn không bị cảnh sát phát hiện làm quá giờ, và một điều quan trọng nữa là phải có sức khoẻ để chịu được vất vả.
Tuy nhiên, không phải ai cũng may mắn như thế. Có không ít bạn sang Nhật với mục đi du học rồi làm thêm, nhiều bạn tin theo lời hứa xuông của những công ty tư vấn du học sẽ giới thiệu việc làm khi sang Nhật nhưng tới nơi không tìm được việc, hay công việc quá ít không đủ tiền trả học phí, hay công việc quá vất vả lại xa trường học…
Gần đây báo chí cũng đăng tải rất nhiều về tình trạng du học sinh, lao động Việt Nam bị bắt vì tội ăn cắp, lưu trú bất hợp pháp. Quả thật, nếu cư trú bất hợp pháp mà không làm điều xấu, ăn trộm, ăn cắp thì cũng không phải là quá xấu xa. Tuy nhiên, những người sang Nhật lao động thường chỉ học hết cấp 2 cấp 3 ở Việt Nam nên trình độ, nhân thức sẽ còn nhiều hạn chế rất dễ xa ngã bị rủ rê làm việc xấu.
Kết quả là cái nhìn về cộng đồng người Việt cũng trở nên xấu đi nhiều trong mắt người Nhật những năm gần đây. Theo thống kê của cảnh sát Nhật Bản thì trong năm 2014 Việt Nam đứng thứ 2 trong số các vụ tội phạm ở Nhật, chỉ sau Trung Quốc. Phần lớn người Việt Nam phạm tội trong vài năm gần đây là du học sinh lao động và tu nghiệp sinh bỏ trốn khỏi nghiệp đoàn.
3. Vậy đâu là con đường đúng đắn, khôn ngoan nhất.
Theo quan điểm cá nhân tôi, khi xác định đi du học thuần túy thì chỉ học thôi mới là đúng. Bởi thiết nghĩ, mục đích học tập của bạn thì trước sau gì cũng là để đi làm, cũng đi lao động kiếm tiền ở Nhât. Việc bạn kiếm tiền lúc đang học hay sau khi tốt nghiệp thì mục đích cũng không quá khác nhau. Sự khác nhau ở đây chỉ là cách mà các bạn thực hiện mục đích kiếm tiền mà thôi.
Kiếm tiền cũng quan trọng để bạn trang trải chi phí, sinh hoạt nhưng việc trau dồi tiếng Nhật, quyết tâm đạt được một trình độ nhất định mới chính là cơ hội lớn để đầu tư cho bản thân. Dù có làm việc quá giờ đôi chút, nhưng cũng phải biết giành thời gian quan tâm đến việc học tập và đặc biệt không phạm pháp kiểu ăn cắp, ăn trộm.
Cuối cùng, các bạn hãy luôn tỉnh táo, để biết mình sẽ làm gì, bạn sẽ được và mất những gì để thực hiện ước mơ của mình. Hãy nhớ đừng sang Nhật theo trào lưu.
